NewsLetterHeading
Sept 2020

Hallo ,

Trainen van 100 bijenhouders

Dankzij fondsen via Transform International Canada hebben we in de afgelopen twee maanden 132 bijenhouders getraind. Frank Leenen (PUM) heeft vier lokale trainers getraind in basis kennis bijen houden en Pious Nyirongo heeft het business gedeelte op zich genomen. Jacana vindt het belangrijk dat de bijenhouders niet alleen kennis hebben over het houden van bijen, maar ook dat zij er geld mee verdienen en een deel daarvan kunnen herinvesteren, zodat hun bedrijfje groeit. Daarvoor is onder andere financieel planning essentieel al is dat voor het gros niet eenvoudig. De trainers nemen de bijenhouders stap voor stap bij de hand en dat resulteert in veel "oh’s en ah’s”.
Class beekeepers

Wie hebben we getraind?

In vier gebieden rondom Chipata hebben we mensen getraind die al een of meerder bijenkasten hebben, het houden van bijen is voor hen dus niet helemaal vreemd. Het overgrote deel van de bijenhouders maakt gebruik van traditionele bijenkasten. Dit zijn kasten gemaakt van de schors van een boom. Ze hakken daarvoor een flink stuk schors uit een dikke boom, je snapt dat de boom het niet overleeft. Ook is het oogsten bij traditionele kasten erg moeilijk, er komt veel vuur en rook aan te pas. Veel bijen sterven bij dit proces. Daarom hebben wij de bijenhouders kennis laten maken met de top bar bijenkasten. Dit zijn bijenkasten die voornamelijk gebruikt worden in Afrika en daarvoor wordt hout gebruikt van de Malaina (Gmelina Arborea) boom. Na het omhakken van dit type boom groeit hij weer aan en kan de boom na vijf tot tien jaar weer gebruikt worden. Het voordeel van deze top bar kasten is dat de honing veel makkelijker te oogsten is en het bijenvolk de oogst overleeft. Er is weinig rook voor nodig en het oogsten kan binnen tien minuten gebeurd zijn.

traditional hive
Top bar hive

Wat hebben de bijenhouders geleerd?

Naast het introduceren van een nieuw type bijenkast hebben de trainers het gehad over de volgende onderwerpen:
  • Wat is een professionele bijenhouder.
  • Bestuiving, rol van de bij.
  • Hoe ziet een bij eruit.
  • Hoe ziet een kolonie eruit.
  • Levenscyclus van de bij.
  • Bij als boerderijdier.
  • Hoe oogst ik honing en hoe bescherm ik mezelf.
Op het einde van de theorie dag hebben de cursisten “droog” geoefend. Hoe bescherm je jezelf, wat voor gereedschap heb je nodig, waarschuw je omgeving, hoe benader je een kast, hoe maak je de kast open en hoe oogst je de honing en het belangrijkste is hoe oogst je de goede honing.

droog oefenen
Dit laatste onderdeel komt de komende maanden nog meer aan bod, want dan gaan de trainers met groepjes van vijf bijenhouders bij elkaar op bezoek. Samen gaan ze bekijken wat de staat van de bijenkasten is en leren de bijenhouders hoe ze honing moeten oogsten. Ze leren bijvoorbeeld dat ze nooit alle honing mogen oogsten, de bijen moeten tenslotte ook voeding hebben om te overleven. Dit wordt voor velen een spannende activiteit, omdat veel bijenhouders tot nu toe het oogsten uitbesteed hebben aan anderen waardoor ze geen zicht hadden op de opbrengst en hoe de kast werd achtergelaten. De meeste bijenhouders hebben geen beschermende kleding en de Afrikaanse Scutellata bij is defensief en soms erg agressief, dus die benader je liever niet zonder beschermende kleding. In dit programma krijgen alle bijenhouders met de steun van de donor twee bijenpakken, een beroker en een top bar bijenkast, daarvoor betalen ze een kleine eigen bijdrage.
Op onze site vind je de handleiding die voor deze training ontworpen is.
Basic Beekeeping manual

De toekomst.

Voor een kleine boer kan het houden van bijen een enorm verschil maken. Zij kunnen een extra inkomen genereren en bijvoorbeeld hun kinderen naar school sturen. Daarnaast zijn bijen natuurlijk prima bestuivers en kan de oogst van groentes en fruit alleen maar toenemen.

De 132 nieuw getrainde bijenhouders kunnen zich aansluiten bij Eastern Beekeepers Cooperative (EBC). Via deze coöperatie kunnen zij hun honing laten persen en bottelen. De wax –die momenteel weggegooid wordt- zal door de coöperatie verkocht worden.

Momenteel is Jacana bezig met de voorbereidingen van de bouw van een voedselverwerking unit. Daar zal de honing geperst en gebotteld worden en de wax zal worden opgeslagen. Jacana zal het EBC management van de honing verwerkings unit begeleiden met het doel dat zij na een paar jaar geheel zelfstandig kunnen opereren.

facebook
youtube
linkedin