|
|
|
|
|
|
Op bezoek bij Jacana
|
“Are they Chinese?” Een jongetje van een jaar of 10 kijkt door het raam en bekijkt ons (2 blanke vrouwen) terwijl we in de auto zitten. Hij vraagt het aan Collins, medewerker van Jacana met wie wij een dag mee zijn.
|
“No”, zegt Collins. “Are they white? Yes”, zegt Collins. Lachend laat het jongetje het raam los en er wordt nog eens goed naar ons gekeken. Het jongetje sprak geen Engels. Collins vertaalt het luidlachend voor ons.
|
|
We zijn aangekomen in een dorp ruim anderhalf uur rijden over een stoffige oranjeweg vol met hobbels en kuilen. Gelukkig is het regenseizoen net voorbij dat rijdt makkelijker.
|
|
|
|
We gaan op bezoek bij een aantal boeren die meedoen aan het 5 jarig ‘AFAS’ project. De boeren zijn nu in hun vierde jaar en hebben inmiddels een aantal trainingen gevolgd waaronder: administratie, compost maken, wisselteelt, kweekbed verzorging, maken van organische gewassenbeschermers, verbouwen van nieuwe gewassen en principes van biologische landbouw. De boeren hebben een bepaald gedeelte van hun land beschikbaar gemaakt om het nieuw geleerde in praktijk te brengen. Wij mogen dat bekijken.
Wij, Ria en Marjon zijn vriendinnen van Rik en Dinie. Ooit hebben we ze ontmoet (17 jaar geleden) in Ghana en we zijn ze blijven bezoeken en volgen. Ria is momenteel voorzitter van het bestuur in Nederland en Marjon is fan.
|
|
|
|
We gaan op bezoek bij een aantal boeren. De steun en support van Jacana is essentieel en wordt zeer gewaardeerd. Wat opvalt is dat de boeren zo ontzettend trots zijn op wat ze geleerd hebben en hoe ze dat nu in praktijk brengen. Daar waar normaal alleen mais wordt verbouwd staan nu tomaten te glimmen, bloeit de okra en groeien de kolen als kool. We zagen ook kweekbedden met zaaigoed, klaar om verplant te worden. Bergen met zelfgemaakte compost om bij de gewassen te doen. Aanplant van bijv. basilicum en afrikaantjes tussen verscheidene gewassen om vraatzuchtige insekten te weren en/of bijen aan te trekken. Het verzorgen van bomen en heesters die bij/in het land staan zorgen voor natuurlijke bemesting. Onder de Zambiaanse zon wordt het ons met brede glimlach getoond.
|
|
|
De watervoorziening op het land van de boeren is divers en soms problematisch. De eerste boer die we bezochten dacht dat zijn zonnepanelen kapot waren. De draagbare zonnepanelen hebben we meegenomen en ze zijn nagekeken. Niks mee aan de hand, 't bleek de pomp te zijn, die vervolgens gerepareerd is. Later kwamen we bij een boer wiens land te nat was. De afwatering was niet in orde. De uien stonden triest in ‘t water. Bij een andere boer lukte het boren voor een pomp niet. Daar is men handmatig gaan graven. Er waren 2 mensen al 3 dagen bezig een put te graven. Wat lukte! De inventiviteit in het verkrijgen en het omgaan met water is verbazingwekkend. Lukt het een niet dan wordt iets anders verzonnen en geprobeerd. Als het op geen enkele manier lukt om voldoende water te krijgen, dan krijgt de boer zijn eigen bijdrage terug.
|
|
|
Andere problemen: een veld vol kolen waarbij sommige ‘ontploft’ leken. De boer wiens kolen het waren stond voor een raadsel. Jacana medewerker Bester, afgestudeerd landbouwkundige, stelde de diagnose: de kolen leden onder zeer onregelmatige watergift. Gevolg, barstende kolen. Boer blij, probleem opgelost. De gebarsten kolen werden vrolijk meegenomen als varkensvoer voor een collega boer. Af en toe kwam Bester ook een ziekte of vreemd groei tegen die hij niet herkende. Even een foto met de telefoon en een speciale app bracht het antwoord.
Het was verrassend om van de boeren te horen dat ze vooral blij waren met de training over ‘bookkeeping’ waardoor ze meer inzicht hebben gekregen in hun inkomsten en uitgaven. Daarnaast scoorde ‘compost maken’ en ’verbouwen van nieuwe gewassen’ hoog.
|
|
|
De focus voor dit jaar van het ‘AFAS’ project ligt op de afzetmarkt van de groenten. Jacana gaat met de boeren onderzoeken hoe deze hun ‘nieuwe’ groenten op de markt kunnen brengen.
|
|
|
We hebben enorm genoten van ons bezoek aan Rik en Dinie en hun medewerkers. Om te zien hoe Jacana in 10 jaar tijd is uitgegroeid tot een organisatie die zoveel mensen bediend met water, kennis en kunde. Jacana komt op die plekken waar de mensen hulp hard nodig hebben. Op plekken waar de kinderen geen Chinees van een blanke kunnen onderscheiden.
|
Marjon Bakker & Ria de Vries
|
|
|
|
|
|
Volg ons op social media.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
